Bogactwo tradycji tkackiej Wschodu jest przeogromne. Technika wykonania, wzory i motywy charakterystyczne czasem dla jednej tylko niewielkiej grupy koczowniczej, wioski lub miasteczka, funkcjonalne przeznaczenie, rozmiar, rodzaj przędzy i jej kolorystyka, a raczej dobór użytych do jej barwienia składników – to kombinacja niemalże magicznych kluczy i szyfrów, dzięki którym możemy pokusić się o próbę “odczytania” dywanu, kilimu, sakwy…
Na rynku księgarskim i antykwarycznym znaleźć można wiele książkowych i albumowych pozycji na temat sztuki Wschodu, w tym oczywiście kobiernictwa. Większość z “popularnych” pozycji książkowych wprowadza nas w dywanowy świat pokazując jedynie najważniejsze i najbardziej charakterystyczne style i wzory tkanin uprawianych w głównych regionach tkackich Azji Centralnej. Pozycje takie mogą być zarówno materiałem pomocnym w zbadaniu pochodzenia kobierca odziedziczonego po przodkach, jak i podstawowym źródłem wiedzy leżącej u podstaw początków własnej kolekcji kobierców czy kilimów orientalnych.
Poniżej prezentujemy kilkanaście polecanych przez nas pozycji. Niektóre przedstawiają podstawowa wiedzę na temat orientalnych tkanin, są niedrogie i stosunkowo łatwe do zdobycia. Inne tytuły stawiają już krok dalej i są specjalistycznymi pozycjami, co wcale nie oznacza, że są bardzo drogie i trudno je nabyć. Na polskim rynku antykwarycznym można znależc wiele pozycji radzieckiego wydawnictwa Aurora z Leningradu. Są to świetne publikacje na temat sztuki ZSRR (od Ermitażu po ludową sztukę Gruzji, itd.), bardzo ładnie wydane i obecnie niedrogie. W poniższym spisie znajdują sie dwa obowiązkowe tytuły z Aurory (Tzarewa, Kiarimov).
Miłej lektury 😉
Aschenbrenner Eric, Oriental Rugs, Vol. 2, Persian, Munich 1981
Azadi Siawosh, Mystic des Gab-beh, Hamburg 1987
Biedrońska – Słotowa Beata, “Kobierce perskie tak zwane polskie: studium nad budową i znaczeniem ornamentu w sztuce islamu” w Folia Historiae Artium, PWN, 1987, t.XXIII, s. 85-121
Biedrońska – Słotowa Beata, “Kobierce perskie tzw. Polskie. Zagadnienia kompozycji” w Orient i orientalizm w sztuce, Kraków 1983
Biedrońska – Słotowa Beata, “Kobierce tureckie”, tom 1., Katalog Zbiorów MN w Krakowie, Tom III Kobierce Wschodnie, Kraków …
Biedrońska – Słota Beata, Leksykon Sztuki Kobierniczej, Kraków 1999
Biedrońska – Słota Beata (red.), Tkaniny Orientalne w Polsce – Gust czy Tradycja?, Warszawa 2011
Ford P.R.J., Oriental Carpet Design, London 1981
Gantzhorn Volkmar, Oriental Carpets, Koln 1998
Kierimov Latif, Stepanian N., Grigoliya T., Tsitsishvili D., Rugs and Carpets From The Caucasus, Aurora, Leningrad 1984.
Kobierce kaukaskie ze zbiorów Fundacji Teresy Sahakian, katalog wystawy, Malbork 2005.
Middleton Andrew, Wielka Księga Dywanów, Warszawa 1998
Milanesi Enza, Kobierce, Warszawa 1999
Parham Cyrus, Masterpieces of Fars Rugs, Tehran 1996
Piwocka Magdalena (red.), Kobierce i tkaniny wschodnie z kolekcji Kulczyckich, Katalog wystawy, Kraków 2006
Tanavoli Parviz, Persian Flatweaves, 2002
Tzareva Elena, Rugs and Carpets From Central Asia, Aurora, Leningrad 1984